O Konu TBMM'de

Geçtiğimiz günlerde Van'da Van gölü Elektrik Dağıtım Anonim Şirketi (VEDAŞ) tarafından evlerin elektrik sayaçları sokaklardaki direklerin üzerine çıkarılmıştı. Vatandaş tarafından bu durumun kabul görülmediği ve tepki verdiğini dün Van Taraf Gazetesi olarak sitemizde yer verdik. Her zaman vatandaşımızın sesi olan ve olmaya da devam edecek olan gazetemiz bugün ise bu sorunu dile getiren Van Halkların Demokratik Partisi (HDP) Milletvekilli Murat Sarısaç'ın soru önergesini paylaşmıştır.

Sarısaç, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı olan Fatih Dönmez’e soru önergesi göndererek şunları ifade etti:

“Seçim bölgemde VEDAŞ’ın uygulamaları yurttaşlarımızı mağdur etmektedir. Tarafımıza bizzat iletilen şikâyetlerin yanında ayrıca güvenlik güçleriyle birlikte mahalleye yapılan baskınlar, sayaçların direklere çıkarılması, astronomik olarak ceza kesimleri gibi uygulamalar yapmışlardır. VEDAŞ ekipleri ile yurttaşlar tarafından yaşanan gerilim ise sıklıkla basına da yansımaktadır. Son olarak 29 Aralık 2020 tarihinde Van’ın Yalım Erez Mahallesi’nde yurttaşlar, VEDAŞ ekiplerine tepki göstererek sayaçların direklere çıkarılmasına engel olmuşlardır.”

“Elektrik Faturaları 2-3 katına çıktı”

VEDAŞ’ın bu uygulamasını kaçak elektriği önlemek amacıyla uyguladığını ve ardından vatandaşın şikâyetleri üzerine elektrik faturalarının 2-3 katına çıktığını da dile getiren Sarısaç, “VEDAŞ’ın Van ve çevre illerde, herhangi bir somut olguya dayanmayan ve tamamen genelleyici yaklaşımı, “kayıp kaçağı önlemek” amacını aşarak yurttaşları toptan cezalandırma mekanizmasına dönüşmüştür. Çünkü basına da yansıdığı üzere sadece kaçak elektrik kullananlar değil aynı mahallede oturan herkes “potansiyel şüpheli” görülerek elektrik sayaçları direklere çıkarılmaktadır. Van’da yurttaşlar; elektrik sayaçlarının direklere taşınmasıyla faturalarının 2-3 katına çıktığını, çıkarılan borcun kısa mesajla gönderilmesinden dolayı ayrıntılı kullanımlarını göremediklerini ve sayaçların taşınması masrafları da abonelere alındığını belirtmektedirler. Dolayısıyla siyasi iktidarın da kayıtsız kalmasıyla elektrik şirketleriher türlü kayıp elektrik ve onarım bedelini de halka fatura etmekten imtina etmemektedir” ifadelerini kullandı.

“Yurttaşlara Açıkça Hırsız Muamelesi”

Bölgede bu tür uygulamaların şehirlerde görüntü kirliliğine neden olduğu gibi birde yurttaşların bu durum karşısında açıkça hırsız muamelesi gördüğünü belirten Murat Sarısaç son olarak şu ifadelere yer verdi:

Bölgemizde bu tür uygulamalar, şehirlerde görüntü kirliliği yarattığı gibi yurttaşlara açıkça hırsız muamelesi içermektedir. Elbette kaçak elektrik kullanılmasını önlemek amacıyla tedbirler alınabilir. Ama Türkiye’nin hiçbir yerinde başvurulmayan ilkel yöntemlerle insanları töhmet (işlendiği sanılan suç) altında bırakmak, herkese “potansiyel suçlu” gözüyle bakmak insan onurunu zedeleyen yaklaşımlardır. Dolayısıyla Van ve çevre illerinde elektrik sayaçlarının direklere çıkarılmasıyla yurttaşların tükettikleri elektrik miktarını görme hakları ellerinden alındığı gibi söz konusu uygulamaya karşı çıkan kişiler de elektrik kesintisi ile cezalandırılabilmektedir. VEDAŞ’ın yurttaşlara yönelik keyfi uygulama ve baskılarına karşı Hükümet’in harekete geçmesisosyal ve hukuk devleti olmanın bir gereği olarak elzemdir.”

Bu bağlamda HDP Milletvekili Murat Sarısaç’ın Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı olan Fatih Dönmez’e gönderdiği soru önergesi aşağıda olduğu gibidir.

1 – Van’da elektrik sayaçlarının direklere çıkarılması uygulamasının hukuki dayanağı var mıdır? Söz konusu uygulama, Bakanlığınızın bilgisi dâhilinde midir?

2 – Elektrik sayaçlarının yurttaşların bireysel kontrol alanı dışına çıkarılmasını doğru buluyor musunuz?

3 – Van merkez ve ilçelerinde önerge tarihine kadar direklere taşınan elektrik sayacı sayısı kaçtır? İl, ilçe ve mahallerde elektrik sayaçlarının direklere çıkarılmasına hangi somut gerekçelerle ve nasıl bir prosedürle karar verilmektedir?

4 – Yurttaşların kamuoyuna yansıyan şikâyetleri Bakanlığınıza ulaşmakta mıdır? VEDAŞ’ın yurttaşları mağdur etmemesi için aldığınız tedbirler nelerdir? VEDAŞ’ın uygulamalarına karşı nasıl bir denetim mekanizması işletilmektedir?

5 – Kayıp kaçağı önlemek bahanesiyle başvurulan uygulamaların akabinde çıkan yeni faturalara kayıp kaçak bedeli yansıtılmakta mıdır?

6 – Sayaçların değiştirilmesi, yeni kabloların çekilmesi vb. çalışmalar sırasında ortaya çıkan masraflar yurttaşların faturalara yansıtılmakta mıdır? Değilse kim tarafından karşılanmaktadır?

7 – VEDAŞ’ın uygulamalarına karşı demokratik tepkilerini ortaya koyan vatandaşların elektrik kesintisiyle cezalandırıldığı doğru mudur?

8 – Van merkez ve ilçelerinde önerge tarihinde elektriği kesilen ve aboneliği iptal edilen kişi sayısı kaçtır? İstatiksel verilerin Van merkez ve ilçelere göre dağılımı nedir?

9 – Van ve çevre illerde yurttaşların büyük bir tepki gösterdiği VEDAŞ’ın uygulamalarına ilişkin herhangi bir soruşturma başlatılması düşünülmekte midir?

10 – Türkiye genelinde kayıp kaçak elektrik verilerinin illere göre dağılımı nedir? Kayıp kaçak elektrik oranının en çok bulunduğu iller hangileridir? Söz konusu verilere göre Van ili kaçıncı sırada yer almaktadır?

Haber; Abdulrahim Yesilagaç Aslıhan Sezek