*ÇOCUK VE ERGENLERDE TEKNOLOJİ BAĞIMLILIĞI*
Gazetemizin eğitimci yazarı sayın Kübra Apak; çocuk teknoloji ile ilgili önemli bir konuyu ele aldı...
Sayın yazarımız Kübra Apak'ın bu haftaki konusu şöyle
Kıymetli Van Taraf Gazetesi okurları, bu hafta size hemen hemen bütün ebeveynlerin yaşadığı ve büyük bir problem olarak görülen teknolojinin getirdiği sıkıntılardan bahsedeceğiz. Birçok sebebi olmasına rağmen özellikle aile içi iletişimin zayıf olduğu ortamlarda bu bağımlılığa düşme riski çok daha yüksektir. “Sakin çocuk gitti yerine öfkeli çocuk geldi, telefon olmadan yemek yemiyor , bütün gün bilgisayarın başında , ne yapayım durmuyor!” Şikayetlerini söylemeye başladınız sanırım. Neden durmuyor? Elbette sizinde kendinize zaman ayırmanız hem dışarıda hem de evin içindeki hayatınızda işlerinizi yetiştirmeniz gerekiyor. Fakat kaş yaparken göz çıkarmayalım! “Şu işim bitene kadar izlesin , yemeğini de yesin alırım , yeter ki ağlamasın elinde dursun!” vb. durumlarda çocuğu teknolojik aletlere bağımlı hale getiriyoruz. Bu durumda teknoloji bağımlılığı beraberinde davranış bozukluklarını getiriyor. Önüne geçilmezse önce bedensel sonra zihinsel sağlığı bozmaya başlayacaktır.
Ne demiştik çocuklar sizin aynanızdır siz ne yaparsınız taklit edip uygularlar. Örneğin; çocuk anne babayı kitap okurken görmezse , siz ne kadar isteseniz de çocuğa bu alışkanlığı kazandırmanız çok zor bir hal alacaktır. Çocuk anne babada görmediği bir davranışı, neden kendisine yaptırılmak istendiğinde kabul etsin ki! O nedenle anne babalar da çocuklara örnek olmalılar. Yapılan araştırmalar da ekran başında fazla vakit geçiren çocukların konuşmaları kendi akranlarına göre daha geride kalmaktadır. Televizyon izlerken duyuyor olsada karşı iletişimi gerçekleştiremezler. Çocuklarımızın televizyon ve telefonu monolog bir araç olarak kullandığı için yaşlarının gerektirdiği dil gelişimi seviyesinin altında kalabilirler. İletişim diyalog halinde olursa dil gelişimine katkı sağlar. Böylece hem kendilerini daha iyi ifade eden hemde öz güven sahibi bireyler yetiştirmiş oluruz.
*ÇOCUĞUN TEKNELOJİ BAĞIMLISI OLDUĞUNU GÖSTEREN İŞARETLER*
*Konsantrasyon sorunu yaşar.
*Oyundan kalkmasını istediğinizde aşırı tepki verir.
*Konuşmada gecikme yaşar ve kelimeleri tam telafuz edemez.
*Telefon olmadan yemek yemez.
*Olaylara dikkatini verip odaklanamaz.
*Öfke patlaması,ağlama ve bağırma gibi durumlar yaşar.
*Konuştuğunuz zaman tepki vermez ve genelde ‘hıı’ kelimesini duyarsınız.
*Sorumluluklarını yerine getirmez. Bunlar varsa tehlike çanları çalıyor demektir.
*NELERE SEBEP OLUR?*
*Beynin ve bedenin uyuşmasına
*Gözlerde kuruluğa , kızarmaya , yanmaya ve bulanık görmeye
*Sırt ve boyunda ağrıya
*Duruş bozukluğuna
*Halsizliğe ve baş ağrısına
*Aktivitelere katılmamasına
*Davranış bozukluklarına
*Konuşma güçlüğüne
*Ve çok ileri boyutta devam ederse otizm başlangıçlarına sebebiyet verebilir.
*TEKNOLOJİ BAĞIMLILIĞINDA AİLELERE ÖNERİLER*
*Hiçbir anne baba çocuğunun bağımlı olmasını istemez ve çocukları teknolojik aletlerden uzaklaştırmak ne kadar zor olsa da imkansız değil. Hiçbirşekilde cezalandırmadan , bu bağlılıktan kurtulmasına destek olabilirsiniz.
*Önce çocuğunuza iletişimi yüksek bir aile ortamı yaratın daha sonra teknoloji bağımlılığından koruyun.
*Duymak pasif hafızayı geliştirir , diyalog kurmak ise aktif hafızayı geliştirir.
*Çocuğunuzla kaliteli zaman geçirip , ilgilendiği aktivitelere götürebilirsiniz.
*Kısıtlama koyarken güvene dayalı ve destekleyici bir tutum içerisinde olmayı asla unutmamalısınız.
*Kötülemeyin! Siz kötüledikçe de çocuk seviyor ve eğlenceli geliyor. Çocuğun gözünde sıkıcı ebeveynler olmayın ki sizinle konuşmaktan zaman geçirmekten keyif alabilsin.
*Otoritenizi sarsmayıp ağlama süresi uzasa bile , kararanızdan dönmeyip sakinleşene kadar çocuğunuzun yanında kalın fakat uzun cümleler kurmayın , o an istese bile uzun cümleleri anlamayacaktır.
*Çocukların ekranda neye maruz kaldıkları çok önemlidir. İstismar ve şiddetin arttığı bu zamanda televizyon veya YouTube gibi mecralarda görüp izlemesi büyük risk altındadır.
*Çocuk için olumlu davranışa örnek olacak programlar izletilmelidir. Bu zamanda da izlenecek dizi , program kalmadı oda ayrı konu..İzleyeceğiniz programı önceden mutlaka araştırın.
*Bir diğer etkili yöntemlerden biride kullandığı program veya oyunları size de öğretmesini isteyin. Bu sayede hem takip edersiniz hemde bildiklerini öğrettiği zaman özgüvenini tazeler.
*Çocuklarımızın internet ihtiyacı elbette olacaktır. Yapmamız gereken teknolojik aletlerin kullanımına sınır getirmektir.
*Çocuklarımızın izlediği çizgi film karakterler önemli bir role sahiptir, çocuğun yaş seviyesine göre araştırılıp seçilmelidir.
*Sürekli aynı film ya da programı izleyen çocuk , izlediği karaktere bürünmeye başlar. İzlediği karakter abuk sabuk bir karakterse , çocuğumuzda abuk sabuk davranmaya başlar.
*Yalnız anne babalar için değil çocuklarımızı verdiğimiz kurumlarda da teknolojik alet kullanımına dikkat edelim.
*Bütün bunları yapmanıza rağmen bağımlıllıktan ve davranış bozukluklarından kurtaramıyorsanız altında psikolojik sebepler yatabilir. Çocuk veya ergenpsikiyatristinden destek almanızı öneririm.